Trong giai đoạn đầu đời và niên thiếu, trẻ cần bổ sung lượng nhỏ nhưng không thể thiếu vitamin (nhóm A, D, B1, B2, B6) và khoáng chất (canxi, magiê, kẽm, sắt, mangan…). Bé trai 8 tuổi ở Hà Nội học toán tốt, không thích học tiếng Việt, luôn nhấp nhổm trong lớp, khó khăn khi dùng từ.Đề kháng da là chức năng đặc biệt của hệ miễn dịch giúp bảo vệ trẻ trước vi khuẩn gây bệnh; tránh nhiễm trùng tiêu hóa, bệnh lý về da…Uống quá nhiều rượu bia, chất độc không thể thoát ra mà tích tụ trong gan làm gan nhiễm mỡ, viêm gan, xơ gan, ung thư gan.
Cuộc sống cải thiện, cha mẹ ngày càng quan tâm đến sức khỏe và thể trạng con cái. Song trên thực tế, tỷ lệ trẻ thấp còi vẫn ở mức cao dù được ăn uống đa dạng. Nguyên nhân chủ yếu là do phụ huynh bỏ quên các vi chất quan trọng như vitamin (nhóm A, D, B1, B2, B6) và khoáng chất (canxi, magiê, kẽm, sắt, mangan…).
Ngoài các nhóm đạm, đường bột, chất béo và chất xơ, vi chất giúp trẻ không bị còi xương, phát triển toàn diện thể chất và trí tuệ. Tuy nhiên, nhiều bà mẹ chưa hiểu rõ tầm quan trọng đặc biệt của vi chất trong quá trình hỗ trợ chuyển hoá, tăng cường hấp thu các dưỡng chất thiết yếu cho hệ cơ xương, phát triển não bộ và trung tâm thần kinh ở trẻ. Thống kê của Viện Dinh Dưỡng Quốc gia trên 51.092 trẻ 2-5 tuổi trên cả nước cho thấy, có đến 29% trẻ thiếu hụt vi chất. Thực đơn hàng ngày chỉ đáp ứng 49% nhu cầu canxi; tỷ lệ thiếu kẽm 15-30%; magiê thiếu đến 59%.
 |
Bác sĩ Nguyễn Thị Hoa – nguyên Trưởng khoa Dinh dưỡng bệnh viện Nhi đồng 1, Phó chủ tịch Hội Dinh dưỡng Thực phẩm TP HCM. |
Nhóm vitamin, đặc biệt là vitamin A và D3 là những vi chất quan trọng cho quá trình bảo vệ biểu mô, tăng cường thị lực, hỗ trợ hấp thu canxi vào hệ xương, giảm thiểu nguy cơ suy dinh dưỡng thấp còi và tăng cường miễn dịch. Tuy nhiên, lượng vitamin A và D3 trong khẩu phần ăn hàng ngày chỉ đáp ứng được 65% nhu cầu của trẻ. Vì vậy, ngoài thực phẩm có nguồn gốc động vật (thịt, trứng…), mẹ nên cho trẻ uống thực phẩm bổ sung vitamin A và D3 để bé mắt sáng, dáng cao.
Ngoài canxi, các khoáng chất khác như kẽm, magiê… giúp tăng cường miễn dịch, hoàn thiện hệ cơ xương. Có 90% lượng vi chất kẽm tập trung ở cơ và xương, tham gia vào quá trình hình thành 300 enzim của cơ thể. Vì vậy, mẹ cần chú ý bổ sung kẽm từ tôm đồng, lươn, hàu, sò huyết, gan lợn, lòng đỏ trứng, đậu xanh nảy mầm… trong thực đơn ăn của trẻ. Ngoài ra, cũng nên chế biến quả bơ, rau cải xanh, cải xoắn, hạnh nhân và cá hồi… để trẻ không bị thiếu hụt magiê.
Mặc dù quan trọng, song các vi chất quan trọng dễ mất đi trong quá trình chế biến món ăn, khi sơ chế cắt, gọt hoặc nấu, hầm… Mẹ nên lưu ý điều này và bổ sung thêm vi chất bằng các loại thực phẩm, sữa uống vi chất có công thức dinh dưỡng tiên tiến.
Bác sĩ Nguyễn Thị Hoa
Phó chủ tịch Hội Dinh dưỡng Thực phẩm TP HCM
